Rozwój mowy jest procesem złożonym, który wymaga odpowiednich warunków, aby przebiegał bez zakłóceń. Dzieci z wadą słuchu mogą mieć trudności w prawidłowym rozwoju mowy, dlatego istotne jest stworzenie korzystnych warunków, które pozwolą na rozwinięcie tej umiejętności. W niniejszym artykule przedstawione zostaną innowacyjne metody i formy pracy z uczniem z dysfunkcją narządu słuchu, mające na celu doskonalenie jego umiejętności komunikacyjnych.
Zakres innowacji
Innowacyjny program doskonalenia umiejętności komunikacyjnych ucznia z dysfunkcją narządu słuchu, skierowany jest do uczniów klas IV-VII z diagnozą autyzmu lub Zespołu Aspergera. Program będzie realizowany od listopada do czerwca wraz z możliwością kontynuacji w kolejnych latach. Pierwsze miesiące poświęcone zostaną na diagnozę i obserwację, aby dostosować metody i formy pracy do indywidualnych potrzeb ucznia.
Motywacja wprowadzenia innowacji
Uczniowie z dysfunkcją narządu słuchu wymagają indywidualnego podejścia już od najmłodszych lat, aby mogli pełnić aktywną rolę w społeczeństwie. Brak systematycznej pracy i wsparcia może prowadzić do pogłębiania się trudności i wad, uniemożliwiających właściwe funkcjonowanie w środowisku. Wprowadzenie innowacji ma na celu objęcie ucznia opieką i wsparciem, zarówno w szkole, jak i w domu, aby umożliwić mu rozwój i doskonalenie umiejętności komunikacyjnych.
Cele innowacji
Głównym celem programu jest doskonalenie umiejętności komunikacyjnych ucznia z dysfunkcją narządu słuchu. Cele szczegółowe obejmują rozwijanie percepcji słuchowej, usprawnianie słuchu fonematycznego, rozwijanie umiejętności pragmatyczno-semantycznych, poszerzanie zasobu słowno-pojęciowego, rozwijanie umiejętności artykulacyjnych, doskonalenie zrozumiałości wypowiedzi, rozwijanie prozodii mowy oraz rozbudzanie wiary we własne siły i możliwości ucznia.
Metody i formy pracy z uczniem
W terapii logopedycznej stosuje się różnorodne metody i formy pracy, które są dostosowane do indywidualnych potrzeb ucznia. W przypadku uczniów z dysfunkcją narządu słuchu, której towarzyszy autyzm lub Zespół Aspergera, wybór metod i form jest szczególnie istotny. Poniżej przedstawiamy kilka przykładowych metod i form pracy z uczniem:
- Ćwiczenia ortofoniczne: Metoda polegająca na wyjaśnianiu położenia narządów mowy, pomagająca w usprawnianiu artykulacji dźwięków.
- Kontrola wzrokowa (metoda wzrokowa): Ćwiczenia, które skupiają uwagę ucznia na obrazkach, symbolach lub gestach, pomagając w komunikacji i zrozumieniu komunikatów.
- Ćwiczenia autokontroli słuchowej: Metoda polegająca na samodzielnym monitorowaniu swojego słuchu i dostosowywaniu głośności i tempa mowy.
- Ćwiczenia kinestezji artykulacyjnej: Metoda wykorzystująca ruchy ciała i dotyk do usprawniania artykulacji dźwięków.
- Metoda dotyku i czucia skórnego: Ćwiczenia, które angażują zmysł dotyku, pomagając w rozwijaniu świadomości ciała i poprawie artykulacji.
- Metody alternatywnej komunikacji: Wykorzystanie technologii, symboli lub systemów językowych wspomagających komunikację ucznia.
Przewidywane osiągnięcia
Przez regularne stosowanie innowacyjnych metod i form pracy, spodziewane są pozytywne rezultaty w zakresie doskonalenia umiejętności komunikacyjnych ucznia z dysfunkcją narządu słuchu. Oczekuje się poprawy percepcji słuchowej, usprawnienia słuchu fonematycznego, rozwinięcia umiejętności pragmatyczno-semantycznych, poszerzenia zasobu słowno-pojęciowego, doskonalenia zrozumiałości wypowiedzi, rozwinięcia prozodii mowy oraz wzmocnienia wiary we własne siły i możliwości ucznia.
Tematyka zajęć
W ramach programu innowacji, tematyka zajęć będzie dotyczyć różnych aspektów komunikacji, takich jak rozumienie i wyrażanie emocji, komunikacja werbalna i niewerbalna, rozmowy i dialogi, opisywanie obrazków i sytuacji, czytanie ze zrozumieniem, tworzenie i prezentowanie prezentacji. Każdy temat będzie dostosowany do indywidualnych potrzeb ucznia i jego możliwości.
Ewaluacja
Pod koniec każdego semestru programu innowacji przeprowadzona zostanie ewaluacja, która pozwoli ocenić postępy ucznia w doskonaleniu umiejętności komunikacyjnych. Ewaluacja będzie obejmować różnorodne formy, takie jak testy, obserwacje, oceny prac ucznia oraz opinie rodziców i nauczycieli. Na podstawie wyników ewaluacji, program innowacji może być dostosowany i ulepszony w kolejnych latach.
